Cardousso
Carlina acanthifolia
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Chardousso, Artichaut-de-Ventour, Artichaut-de-mountagno, Soulèu, Roso-de-Jericò.
Noms en français : Carline à feuilles d'Acanthe, Cardabelle.
Descripcioun :La cardousso trachis en basso e mountagno mejano. Se vèi souvènt li gràndi fueio pougnènto, mai pas tant sa flour (coumpausado) que flouris qu'un soulet cop. Es aparado, categourìo LC.
Usanço :Es un manja requist qu'èro proun acampa à passa tèms : "Lou meiour de tout, es quand l'on lei pren que soun jouino, que soun pas filandrouso encaro, on lei manjo crudo, [...] l'on lei coupo en trancho bèn fino... E alor lei gròssi, ma femo lei metié en pot, e quand on lei manjavo, lei farcissié amé de chair à saucisso" (J. Chauvin in O. Madon, op.cit. p. 63). Tanca sus la porto di granjo, servié peréu de baroumètre. La racino èi vertuouso (vèire çai-souto).
Port : Erbo
Taio : 3 à 8 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carlina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Tepiero roucaiouso
- Pinèdo
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Carlina acanthifolia All., 1773
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753